Sıcaklar bastırınca insanın canı ne sıcak yemek, ne uzun hazırlık istiyor… Eh diziler de bitti akşamları sofrada uzun uzun muhabbet istiyor. İster içkiyle, ister çayla farketmez mezeler veya küçük serin tabaklar bence güneş, deniz, ıhlamur kokulu hava kadar lazım, onlar kadar bizi biz yapıyor.

Abim geçen gün evime geldiğinde çat kapı hazırladığım sofraya “valla insanlar böyle bir sofra hazırlamak için bir hafta önceden başlıyor” dediği için ben de en basit halleri ile çok kısa hazırlıklı tarifler seçtim.

• Turşu tabağı: Her zaman buzdolabınızda turşunuz olsun. Neye eklenirse onu muhteşem yapacak hem de 2 salatalık turşusunda bir kutu probiyotik hapındaki kadar efendi, iyi huylu probiyotik varmış diyorlar.
• Atom: 3-4 tane kurutulmuş biberi 1 dakika kaynar suda bekletip açın. 2 çorba kaşığı tereyağını eritip biberleri içine ekleyin, kaşıkla havalandıra havalandıra tereyağını köpürtüp 4 çorba kaşığı süzme yoğurdun üzerine dökün.. Tam 3 dakikada harika meze…
• Humus: 1 kutu -400 gr- haşlanmış nohut, 50 gr tahin, yarım limonun suyu, 3 küp buz, 2 diş sarımsak, 2 çorba kaşığı zeytinyağını mutfak robotuna atın ve 8-9 dakika çekin. İhtiyaç duydukça buz ekleyin. Üzerine ister zeytinyağı, kimyon, sumak ister turşu ile süsleyin.
• Hibeş: 1 su bardağı tahine 2 limonun suyunu sıkın. Yarım su bardağı su koyup çırpın. 2 diş sarımsağı ezip ekleyin. 1’er tatlı kaşığı kimyon ve toz kırmızı biber ekleyince hazır. Humustan daha akışkan bir hali olmalı. Kimyon veya sarımsak koymadığınız hali de Kıbrıs mezesidir.
• Fava: 400 gr kuru baklaya 2 orta boy soğan ekleyip, üzerini üç parmak geçecek kadar su koyup kendini bırakana kadar haşlayın. Üzerine 1 çay kaşığı tuz, 2 çorba kaşığı şeker ve 1 çay bardağı zeytinyağı ekleyip el blendırında çekin. İster humus gibi yiyin isterseniz de zeytinyağladığınız bir kaba dökün soğuyunca ters çevirip dilimleyin. Bu tarif Yeşim Ekeroğlu’nun tarifidir. O kadar iyi ki dokunmaya hacet yok.
• Yoğurtlu Havuç: 4 havuçu rendeleyin, 4 çorba kaşığı zeytinyağında kendilerini bırakıp bir kısmının uçları kahverengileşmeye başlayana kadar kavurun. Ateş yüksek olsun aksi takdirde tüm suyunu kaybeder havuç. 6 çorba kaşığı yoğurdu çırpın, tuz ve biraz karabiber ekleyip havuçla karıştırın. Üzerine biraz zeytinyağı ya da tercih ederseniz 2 çorba kaşığı mayonez ekleyin.
• Yoğurtlu Kabak ve Ceviz: 2 tane kabağı rendeleyin. 1 avuç cevizi kabaca kırıp tavada kavurun. Üzerine 2 çorba kaşığı zeytinyağı ekleyip kabakları da ekleyin ve yüksek ateşte kavurun. Kabaklar hafif kahverengileşince altını kapatın. 6 çorba kaşığı yoğurdu ve 1 çorba kaşığı mayonezi çırpın, 1’er çay kaşığı tuz ve karabiberi ve kabağı koyun. 5 dal dereotunu da kıyıp hepsini karıştırın.
• Patlıcan: Patlıcanları ocağın üzerine bir tel koyarak közleyin. Bir kaseye alıp üzerine streç film çekin, terlesin. Sapından tutup bir yarık açın, kaşıkla içini çıkarın. 1 iri diş sarmısak ve 2 çorba kaşığı zeytinyağı ile beraber kıyın. Nefis ezmeniz hazır.
• Kızarmış Biber: Köy biberlerine birkaç çizik atın. İçinde ısınan havanın kaçabileceği nokta olması lazım aksi halde patlayabilir. Derin yağda kızartıp üzerine kaya tuzu ekleyip afiyetle yiyin. Aynı mantıkla bamya, bakla, fasulye, kabak, patlıcan kızatabilirsiniz.
• Haydari: 90 gr tereyağını eritin. İçine 2 çorba kaşığı nane ve 3 diş sarımsak ekleyin. Yağı yakmadan karıştırıp, altını kapatın. Kasede 200 gr süzme yoğurdu ve 300 gr yoğurdu karıştırın. Naneli yağı ve ağız tadınıza göre tuzu ekleyip çırpın. 2-3 saat buzdolabında bekletin.
• Piyaz: Haşlanmış fasulye konservesi açıp süzün (Konserve az zamanda çok çeşidi yapabilmemizi sağlayacak, memleket konserveleri çok şükür katkısız). 200 gr haşlanmış fasulyeye piyazlık doğradığınız 1 kırmızı soğanı ve 9 dal ince kıyılmış maydanozu ekleyin. Üzerine 4 çorba kaşığı sirke, 6 çorba kaşığı zeytinyağı ve ağız tadınıza göre tuz ekleyin. Üzerine haşlanmış yumurta da dilimleyince nefis piyaz hazır.
• Peynir: Tam yağlı Ezine midenize iyi gelecek. Alkol alınıyorsa güzel bir bariyer olacak..
• Kavun: Seçerken burnunuzu yaklaştırıp koklayın. Kırkağaç haricinde neredeyse bütün kavunlar size ipucu verecek. Burnum iyi koku almaz derseniz 10 tane koklayın en iyisini seçin derim.
• Zeytin: İster biraz kekik ve pul biber, isterseniz kişniş tohumu, sarımsak, limon suyu ve zeytinyağı ile…
• Lakerda: Lakerdacı iseniz yanına soğanla bir mezeniz daha hazır.
• Peynir ezme: 5-6 dal fesleğeni mutfak doğrayıcısında iki tur çekin. Üzerine 2 diş sarımsak, 200 gr beyaz peynir, 90 gr toz boziç (Çiğ Antep Fıstığı), 1 tatlı kaşığı karabiber, 6 çorba kaşığı zeytinyağı ekleyip, biraz daha çekin. Yeşil peyniriniz hazır. Vaktiniz olursa 1 gün bekletin. Hayatınızda yediğiniz en güzel şeylerinden biri olacak.

KUTU: Nefis bir kitap var. Rakı Gastronomisi: Türkiye’nin Çilingir Sofrası. Bugüne kadar hazırlanmış en büyük ortak yapımlardan bir tanesi. Şu veya bu şekilde bahşedilmiş 1515 farklı meze ve bunları yiyenler, yapanlar ve tarihleri hakkında bölge bölge bilgiler var. Kitabın kokusu, kağıdı, dışarı çıkma bu akşam beni oku dedirtiyor, memleketimizin zenginliklerinden biri olarak…